Spis treści

• Urlop ojcowski a urlop tacierzyński
• Jak obliczyć urlop tacierzyński?
• Urlop ojcowski: kto za niego płaci?
• Urlop dla ojca a jednoosobowa działalność gospodarcza
• Urlop rodzicielski dla ojca

W opiece i wychowaniu mama i tata są równie ważni, a czas spędzony z każdym z nich jest dla dziecka najcenniejszy. Dla pracujących rodziców wygospodarowanie tego czasu może być nie lada wyzwaniem. Na szczęście ustawodawca przewiduje kilka płatnych i niepłatnych przerw, które mogą poświęcić na opiekę nad dzieckiem, a w tym te przeznaczone dla ojców – urlop tacierzyński i urlop ojcowski. Jeśli zastanawiasz się, jak obliczyć taki urlop ojcowski i kto go finansuje, przeczytaj nasz artykuł.

Urlop ojcowski a urlop tacierzyński

Urlop tacierzyński i urlop ojcowski nadal przez wielu uważane są za jedno i to samo świadczenie, wymiennie nazywane. Jednak są to dwie różne przerwy w pracy ojca, który chce sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem. Podczas gdy urlop ojcowski przysługuje pracującemu ojcu zawsze (co nie znaczy, że musi z niego skorzystać), o tyle urlop tacierzyński, jego wymiar i liczba dni, uzależniony jest od tego, ile dni urlopu macierzyńskiego wykorzysta mama dziecka, a raczej, z jakiej części urlopu macierzyńskiego chce zrezygnować. I ta wola mamy właśnie decyduje o tym, czy ojciec w ogóle będzie mógł skorzystać z urlopu tacierzyńskiego. Matka ma pierwszeństwo, a nawet przymus wykorzystania części urlopu – musi po porodzie spędzić z dzieckiem minimum 14 tygodni, zanim przekaże resztę urlopu ojcu dziecka. Czasem okres ten jest krótszy, na przykład gdy mama wymaga hospitalizacji lub jest niezdolna do samodzielnej egzystencji.  Wtedy już po 8 tygodniach ojciec dziecka może przejąć nad nim opiekę i na czas nieobecności mamy przejąć urlop macierzyński, zwany od tego momentu urlopem tacierzyńskim.

Jak obliczyć urlop tacierzyński?

Urlop tacierzyński przysługuje na tych samych prawach, co urlop macierzyński, co oznacza, że ojciec przejmuje wraz z nim wypłatę świadczenia w wysokości 100% lub 80% podstawy wymiaru wynagrodzenia. Urlop finansowany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ojciec zachowuje również prawo do urlopu wypoczynkowego za ten okres. Jak obliczyć urlop tacierzyński i ile zatem dni przysługuje ojcu dziecka? Nasze obliczenia musimy rozpocząć od określenia długości urlopu macierzyńskiego, jaki przysługuje matce dziecka po porodzie. Będzie się on różnił w zależności od liczby urodzonych dzieci podczas jednego porodu. I tak jedno dziecko będzie upoważniało do 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Z bliźniakami będziemy mogli zostać 31 tygodni w domu, a każde kolejne dziecko wydłuży urlop o 2 tygodnie. Rodzicom pięcioraczków i większej ilości dzieci urodzonych z jednej ciąży przysługiwać będzie 37 tygodni urlopu. Aby obliczyć, ile dni urlopu tacierzyńskiego będzie przysługiwać ojcu, wystarczy od wymiaru przysługującego urlopu macierzyńskiego odjąć już ten wykorzystany przez mamę po porodzie i przed nim, jeśli wystąpiła taka sytuacja. W najczęstszych przypadkach będzie to więc sześć tygodni. Warto pamiętać, że jeśli jednak mama zdecyduje się wykorzystać cały urlop macierzyński, ojcu nie będzie przysługiwał nawet jeden dzień.

Urlop ojcowski: kto za niego płaci?

Ojcowie, którzy nie skorzystają z urlopu tacierzyńskiego, mają nadal szansę spędzić kilka dni z dzieckiem w domu. Każdemu ojcu przysługują dwa tygodnie urlopu ojcowskiego, z którego może skorzystać w ciągu pierwszych dwudziestu czterech miesięcy życia dziecka. Czy urlop ojcowski można podzielić na dwie części? Można – po siedem dni kalendarzowych. Również ojciec adopcyjny może z niego skorzystać w ciągu pierwszych dwudziestu czterech miesięcy po adopcji, o ile dziecko nie ukończyło jeszcze siedmiu lat, bądź dziesięciu w przypadku dzieci z odroczonym obowiązkiem szkolnym. Urlopu udziela pracodawca na nasz pisemny wniosek, złożony minimum siedem dni przed jego rozpoczęciem. Jednak to nie on będzie finansował świadczenie urlopowe, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Do wniosku o urlop ojcowski musimy dołączyć akt urodzenia dziecka. Co ważne – można go łączyć z urlopem macierzyńskim. I o ile mama może oddać ojcu część urlopu macierzyńskiego w postaci urlopu tacierzyńskigo, o tyle urlop ojcowski przysługuje wyłącznie tatusiom i nie mogą przekazać go mamie dziecka. Jeśli chodzi o urlop ojcowski i kto za niego płaci, należy zaznaczyć, że wysokość takiego urlopu oblicza się na podstawie średniej z dwunastu pensji i wypłacany jest w 100%. Niewykorzystany urlop, przepada.

Urlop dla ojca a jednoosobowa działalność gospodarcza

Również przedsiębiorca może skorzystać z dwutygodniowego urlopu ojcowskiego pod warunkiem, że podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Składki należne ZUS za ten okres są odpowiednio obniżane, a tenże wypłaca świadczenie. A wynosi ono 100% podstawy wymiaru, podobnie jak w przypadku etatowego pracownika. Z urlopu ojcowskiego może również skorzystać zleceniobiorca. Warunkiem jest zgłoszenie do ubezpieczenia chorobowego.

Urlop rodzicielski dla ojca

Oprócz urlopu tacierzyńskiego i ojcowskiego, ojciec dziecka może skorzystać z płatnego urlopu rodzicielskiego. Wynosi on łącznie trzydzieści dwa tygodnie i może być wykorzystany bezpośrednio po urlopie macierzyńskim (w całości lub w częściach). Co więcej – w każdym roku kalendarzowym ojciec ma prawo do dwóch dni opieki nad dzieckiem zdrowym (świadczenie finansowane przez pracodawcę) oraz do sześćdziesięciu dni opieki nad dzieckiem chorym (finansowane przez ZUS). Opieka nad dzieckiem zdrowym przysługuje do momentu, gdy dziecko nie skończy 8 lat, a nad dzieckiem chorym – gdy nie ukończy 14 lat. Pamiętaj, że zdrowe dziecko, to szczęśliwe dziecko, więc dowiedz się również, jakie są najczęstsze choroby dziecięce i jak im zapobiegać?